Bất kỳ khi nào và ở đâu, khi tôi (tác giả bài viết-Phạm Quang Vinh) lựa chọn “tư cách nghiệp dư” là chủ đề để trao đổi, thì đều có thể dẫn đến những tranh cãi, đôi khi là căng thẳng và không có điểm kết thúc, thậm chí có thể khiến vài người khó chịu, giận dỗi bỏ đi.

Nhưng tôi sẽ cần kể câu chuyện này trước, về một giáo viên golf ở Pure Performance Coaching Center (PPCC).

Đó là anh Phùng Mạnh Lộc tham gia ở giải vô địch câu lạc bộ Kings Island năm 201x. Là đại diện cho một nhà tài trợ, anh Lộc tham gia đánh, và có kết quả rất tốt ở bảng đấu dành cho khách mời, và được trao giải nhất của bảng này.

Thật may là anh Lộc có mặt ở Lễ trao giải lúc đó để báo với ban tổ chức là anh từ chối nhận giải, tuy vậy, anh vẫn được gọi lên sân khấu. Ngay trên sân khấu, anh Lộc đã giải thích rằng, vì anh ấy không còn tư cách nghiệp dư, nên không thể nhận giải thưởng.

Thật ra, có lẽ trong phòng trao giải hôm ấy cũng không ai để ý đến việc anh Lộc đang làm việc ở PPCC và kinh doanh từ việc dạy golf và nhận thù lao từ học viên và từ PPCC cho việc hướng dẫn những người khác chơi golf, cũng chả ai quan tâm việc nếu anh ấy làm việc ở đó, thì việc anh ấy nhận giải ở giải đấu của một CLB tổ chức có gì sai trái.

Nhưng tự anh Lộc hiểu, anh ấy không còn tư cách nghiệp dư. Do vậy, không thể tranh giải với những người chơi nghiệp dư khác, tư cách của người chơi golf hiểu luật đã ngăn cản anh ấy nhận giải.

Luật về tư cách nghiệp dư luôn được coi là một luật căn bản mà người chơi golf cần biết và các hiệp hội golf cần thúc đẩy nhận thức về nó, cũng như cần được tôn trọng và tuần thủ như luật golf. Thường có một sự hiểu lầm khá phổ biến rằng, mất tư cách nghiệp dư có nghĩa là trở thành người chơi chuyên nghiệp, thực ra thì không phải như vậy.

Một người chơi nghiệp dư, theo định nghĩa trong Luật về tư cách nghiệp dư, là người “chơi golf vì sự thách thức của môn golf, chứ không chơi như một nghề nghiệp hay vì các lợi ích tài chính”, và luật về tư cách nghiệp dư đã đưa ra khá nhiều trường hợp, khiến một người chơi có thể không còn tư cách nghiệp dư.

Về tổng quát, tư cách của một người chơi nghiệp dư sẽ bị ảnh hưởng khi người đó nhận các quyền lợi tài chính hoặc lợi ích từ việc sử dụng kỹ năng hay hình ảnh, uy tín có được từ kỹ năng chơi golf của mình, ví dụ dạy người khác chơi golf lấy tiền, hoặc khi quảng bá cho các sản phẩm golf dựa trên tiếng tăm, uy tín có được từ kỹ năng chơi golf của anh/chị ta.

Không phải chỉ khi trở thành thành viên của một tổ chức chơi chuyên nghiệp, một người chơi golf mới mất tư cách nghiệp dư và không có quyền giành giải ở các giải đấu dành cho người chơi nghiệp dư. Một người chơi bình thường nào đó cũng có thể tự tuyên bố mình là người chơi chuyên nghiệp, và khi đó, anh ta không còn tư cách nghiệp dư và không tranh giải với những người chơi nghiệp dư khác nữa.

Mặc dầu có những hướng dẫn khá cụ thể về phục hồi tư cách nghiệp dư, một thủ tục khá quan trọng với những người chơi nghiệp dư nhận giải hole-in-one từ năm 2013 về trước, Luật về tư cách nghiệp dư lại không đề cập đến những thủ tục của việc tước tư cách nghiệp dư của người chơi.

Việc này cũng khá dễ hiểu, bởi với hầu hết những người chơi nghiệp dư và có hiểu biết thông thường về luật và luật tư cách nghiệp dư, họ sẽ biết những gì khiến họ có thể mất tư cách nghiệp dư, và khi một tình huống đại loại như vậy diễn ra, tự họ sẽ hiểu, và hành xử phù hợp, như câu chuyện của anh Lộc được dẫn ra trên kia.

Mặc dầu, việc một người chơi nghiệp dư có thể bị mất tình trạng nghiệp dư của mình do một hiệp hội của anh ta hay R&A tước bỏ, mà thông thường, là xuất phát từ những khiếu nại của người khác.

Việc một người chơi mất tư cách nghiệp dư sẽ là hiểu biết và nhận thức cá nhân của anh ta về tư cách nghiệp dư của mình, các hiệp hội sẽ không làm việc giống như cảnh sát giao thông, không đi giám sát việc thực thi luật tư cách nghiệp dư và tuýt còi, xử phạt những người vi phạm.

Một người chơi golf nên hiểu và có nhận thức đầy đủ về luật tư cách nghiệp dư, và hiểu rõ mình có thể tranh giải với những người chơi nghiệp dư khác hay không.

Một người chơi nghiệp dư, vì vậy, được khuyên là nên tham khảo ý kiến của các cơ quan hoặc người liên quan, trước khi thực hiện những cam kết, tham gia các giải đấu, chấp nhận một giải thưởng,..nếu nghĩ rằng việc đó có thể đe doạ tư cách nghiệp dư của họ.

Và hãy cẩn thận, không thừa, khi mà cả luật về tư cách nghiệp dư cùng các quyết định về Luật liên quan đến Luật về tư cách nghiệp dư đều có những quy định khá chi tiết và rõ ràng. Hãy đọc chúng để biết, và tránh những hệ luỵ có thể xảy ra.

Mà, mất tư cách nghiệp dư, xét cho cùng, không phải là những ảnh hưởng lớn, bạn vẫn có thể chơi trong những giải đấu nghiệp dư, vẫn đánh golf bình thường với bạn bè, điều khác hơn, là bạn không thể nhận giải thưởng chung trong bảng đấu với người chơi chuyên nghiệp.

By Phạm Quang Vinh